Cortisol en zwangerschap: waarom stress je kansen meer beïnvloedt dan je denkt
Laten we bij het begin beginnen...
Als je nog nooit eerder geprobeerd hebt om zwanger te worden, vertelt bijna niemand je waar je écht op moet letten.
De waarheid is: de maanden vóór je zwangerschap zijn belangrijker dan je denkt.
En toch krijgen de meeste vrouwen alleen dit advies: “Neem een prenataal supplement en succes met proberen!”
Dat kreeg ik zelf ook te horen.
Maar in mijn praktijk kreeg ik steeds meer te maken met (herhaald) verlies bij mij klanten en helaas trof het mijzelf in 2024 ook en ik besefte: we hebben nooit écht goede voorlichting gekregen.
» Ik wist niet dat stress mijn kans op een zwangerschap kon beïnvloeden.
» Ik wist niet dat mijn zenuwstelsel en hormonen zich veilig moesten voelen om nieuw leven te kunnen dragen.
» En ik wist al helemaal niets van cortisol.
Tot het kwartje viel.
Wacht eens even... wat is cortisol?
Cortisol wordt vaak het stresshormoon genoemd. Het is bedoeld om je te helpen overleven.
Maar in onze huidige wereld staan we vrijwel continu aan.
Wanneer cortisol langdurig te hoog is, is dat een signaal naar het lichaam dat het niet veilig is.
Het gaat dan prioriteiten verleggen: overleving eerst, voortplanting later. Dat betekent dat processen zoals vruchtbaarheid, spijsvertering en hormoonbalans minder aandacht krijgen.
👉 En hier zit de kern:
Je lichaam zal zwangerschap nooit als prioriteit zien zolang het zich onveilig voelt.
Zelfs niet als je gezond eet, supplementen slikt en alles “volgens het boekje” doet.
Waarom cortisol ertoe doet vóór je zwanger raakt
Te veel cortisol kan…
Progesteron verlagen (het hormoon dat nodig is om een vroege zwangerschap te behouden)
Je darmgezondheid verstoren, wat je hormoonbalans ontregelt
Ontstekingen verhogen, waardoor innesteling moeilijker wordt
Je eisprong vertragen en je schildklierfunctie afremmen
Angsten, bloedsuikerschommelingen en stemmingswisselingen versterken
En wat veel vrouwen niet weten: je arts test dit vaak niet standaard.
Ook bij mij gebeurde dat nooit, totdat ik eerder dit jaar zelf een test ben gaan doen!
Het pad naar herstel
Ik wilde begrijpen hoe ik mijn lichaam kon voorbereiden op een zwangerschap, op een manier die mij nooit geleerd was.
Dit is wat ik stap voor stap ontdekte:
Stap 1: Kalmeer je zenuwstelsel
Je lichaam moet zich veilig voelen om nieuw leven te verwelkomen.
Wat helpt?
Ademhalingsoefeningen (in 4 tellen in, 4 tellen vasthouden, 8 tellen uit)
Koud water op je gezicht in de ochtend of zacht neuriën (stimuleert de nervus vagus)
Minder multitasken en minder achtergrondruis
’s Avonds met je benen omhoog liggen en bewust ontspannen
Stap 2: Balans in je bloedsuiker
Bloedsuikerschommelingen = cortisolpieken = hormonale chaos. Aarggh!
Niet wat we willen dus…
Wat helpt?
Binnen 30 minuten na opstaan een eiwitrijke maaltijd
Eet elke 3–4 uur een volwaardige en voedende maaltijd
Koolhydraten altijd combineren met vetten of eiwitten
Extra vezels en gekookte groenten toevoegen
Deze simpele stap geeft mij meer energie, een betere nachtrust en minder moodswings!
Stap 3: Ondersteun je darmen
Zo’n 70% van je cortisolregulatie loopt via de darm-hersen-as.
Een gezonde darmflora ondersteunt dus direct je hormonen én je stressniveau.
Wat ik merkte toen ik mijn darmen ondersteunde:
Minder opgeblazen gevoel
Veel minder stemmingswisselingen
Een regelmatiger cyclus en betere slaap
Stap 4: Gebruik adaptogenen
Adaptogenen zijn kruiden die je lichaam helpen omgaan met stress zonder je uit te putten.
Voorbeelden zijn ashwagandha, rhodiola en saffraan.
Wat ik merkte:
Meer rust, zonder slaperig te worden
Minder overprikkeld
Minder onrust rondom mijn cyclus
Let er op dat deze kruiden niet fijn samen gaan met een zwangerschap. Ik raad aan om niet teveel zelf te gaan experimenteren met kruidenformules en je vooral te laten voorlichten door een professional (uhm ja, aka mij dus!).
Stap 5: Prioriteer slaap
Cortisol en melatonine werken in een ritme samen. Wanneer je slecht slaapt, raakt dit ritme verstoord.
Wat helpt:
Magnesium voor het slapengaan
Geen schermen meer na 20.00 uur
Slapen in een donkere, koele kamer
Eventueel etherische olie zoals lavendel diffuseren
En: wanneer je ‘s ochtends wakker wordt, probeer dan binnen 30 minuten wat zonlicht in je gezicht te krijgen!
Diepe rust = hormonale heling
Stap 7: Vermijd synthetische geurtjes
Veel geurkaarsen, parfums en schoonmaakproducten bevatten stoffen die stress en hormoonontregeling versterken.
Wat ik deed:
Etherische oliën gebruiken in plaats van synthetische geuren
Kalmerende oliën zoals lavendel en frankincense voor het slapengaan
Het gaat niet om perfectie, maar om kleine stappen die je lichaam het signaal geven: je bent veilig.
Tot slot
Misschien voelt dit allemaal veel als je net begint. Dat begrijp ik.
Ik ben zelf ook dat pad gelopen.
Maar had ik dit eerder geweten, dan had ik zoveel stappen kunnen zetten om mijn lichaam te beschermen.
Chronische stress is niet alleen uitputtend, het herschrijft letterlijk je hormonen.
Het reguleren van mijn cortisol ging niet alleen over vruchtbaarheid.
Het ging over mijn lichaam weer veilig laten voelen.
En dat is de basis voor een zwangerschap die mag blijven.
Hulp nodig bij herstel?
Het herstellen van je hormonen en het leren omgaan met stress is geen quick fix, maar een proces waarin je lichaam en je emoties samen aandacht verdienen. Juist die combinatie maakt het verschil.
In mijn traject het HERSTEL begeleid ik vrouwen die een miskraam of ander verlies hebben meegemaakt om zowel lichamelijk als mentaal weer in balans te komen. We kijken naar voeding, supplementen, onderzoeken en leefstijl, maar ook naar jouw emoties en hoe je opnieuw vertrouwen kunt krijgen in je lichaam. Zo verlaag je niet alleen je cortisol en ondersteun je je progesteron, maar bereid je jouw lichaam én hart optimaal voor op een volgende zwangerschap.
Wil je ontdekken of het HERSTEL bij jou past?
Lees hier meer over het traject en plan een gratis kennismakingsgesprek in!